تا کمتر از ۲۰ سال پیش و درست پیش از تولد Web 2.0، آنچه به آن نام «رسانه» می‌دادیم تعریف و تصویر کمابیش مشخصی در ذهن ما داشت. درصد بالایی از منابعی که در ذهن ما در قالب "رسانه" گنجانده می‌شدند، روزنامه‌ها، مجلات، خبرگزاری‌های رسمی، رادیو و تلویزیون یا تعداد محدودی وبسایت‌های خبری-تحلیلی بودند که نحوه عملکرد آنها فارغ از فرم، مشابه بود؛ عملکردی «یک-سویه» که انتقال یک پیام مشخصِ رسمی به مخاطب را برعهده داشت. نه از سیستم‌های بازخوردگیری خبری بود، نه نشانی از شهروند-خبرنگاری یا بسترهای اشتراک‌گذاری و نقل و انتقال گستردهٔ پیام‌های خُرد.

پایش رسانه‌ها به سازمان‌های کوچک و بزرگ کمک می‌کند تا از طریق دریافت نظرات مستقیم کاربران (در شبکه‌های اجتماعی) و چکیده اخبار و مقالات مربوط به آنها (در رسانه‌های مختلف) از جایگاه برند خود در بازار مطلع شوند.

از استارت‌آپ‌های نوپا گرفته تا هولدینگ‌هایی شامل چندین کسب‌و‌کار جا‌افتاده و متنوع، فعالین اقتصادی تصویری ذهنی از جایگاه برند خود در بازار دارند که لزوماً با واقعیت منطبق نیست. پایش رسانه‌ها به شما کمک می‌کند تا این جایگاه واقعی را بشناسید و میزان انطباق آن با توقعات خود را اندازه‌گیری کنید.

پایش رسانه‌ها، روابط عمومی را بهینه می‌کند و مجموعه اطلاعاتی در مورد اخبار، مقالات، تعاملات و نظرات در مورد برند و کسب و کار ارائه می‌دهد. اما این‌ها تنها کارکرد‌های پایش رسانه نیست.

رفتار مصرفی همه ما در روشی که برای به دست آوردن اخبار و اطلاعات انتخاب می‌کنیم، از یکدیگر متمایز است. گروه‌های مختلف جامعه برای کسب اطلاع در مورد موضوعات مختلف، از رسانه‌ها و کانال‌های ارتباطی متنوعی استفاده می‌کنند که لزوماً با یکدیگر منطبق نیستند.

گزارش‌های پایش رسانه‌های چاپی، آنلاین یا شبکه‌های اجتماعی، معمولاً با حجم قابل توجهی از مقیاس‌ها و تعاریف همراه هستند که از آنها می‌توان به شاخص‌های جمعیتی، شاخص‌های کیفی رسانه و شاخص‌های مربوط به ضریب نفود یک مطلب اشاره کرد. یکی از شاخص‌هایی که در کلیه گزارش‌های پایش رسانه و برای هر مطلب به‌صورت جداگانه اندازه‌گیری می‌شود، سوگیری احساسی مطلب است که به آن Sentiment Analysis یا به زبان ساده‌تر Tonality گفته می‌شود. در ابعاد کلی، یک مطلب می‌تواند برای برند، محصول، خدمات یا صنعتی که به آن اشاره می‌کند تاثیری مثبت، خنثا یا منفی داشته باشد. باید توجه کنیم که سوگیری احساسی یک مطلب، معیاری متفاوت از جهت‌گیری کلی رسانه (Media Direction) یا وابستگی‌های رسانه (Affiliations) است.

به جرات می‌توان ادعا کرد که شبکه‌های اجتماعی، هیجان انگیزترین صورت جامعه دیجیتال امروز را به ما نمایش می‌دهند. میلیون‌ها قطعهٔ اطلاعاتی، مقاله، نقد و نظر، هر لحظه از گوشه‌ای از جهان، پا به دنیای دیجیتال می‌گذارند و نشر و بازنشر می‌شوند. در این میان، کاربرانی از نقاط مختلف جغرافیایی به معرفی، نقد یا تایید صادقانه یا جهت‌دار محصولات و خدمات شما می‌پردازند، طرفدار یا منتقد بی‌چون‌وچرای محصولات شما یا محصولات رقیبتان می‌شوند، از تاثیرگذاران مجازی و سلبریتی‌ها تقلید می‌کنند و محصول شما را می‌خرند یا تحریم می‌کنند، یا به دوستان خود پیشنهاداتی می‌دهند و انتخاب‌های آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند.